@mathesis.online 113. Σε 1′ – Πανελλήνιες 2026 – Λατινικά Προσανατολισμού – Τα sos της εξεταστέας ύλης – Lectio 33 Δημήτρης Περβολιανάκης | Φιλόλογος 👉 Διδασκαλία διά ζώσης & εξ αποστάσεως 👉 Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία 👉 Μαθήματα Ανθρωπιστικού Προσανατολισμού: Αρχαία Ελληνικά | Ιστορία | Λατινικά 👉 Κινητό: 6938834336 👉 https://mathesis.online/
Αξιοποιώντας το κείμενο 33 που δεν έχει δοθεί στις Πανελλήνιες μετά το 2000, έστω και στις λίγες χρονιές που υπήρχε στην εξεταστέα ύλη, θα δείξουμε τη μεταφορά της παθητικής περιφραστικής συζυγίας στην ενεργητική σύνταξη.
Στην πρώτη περίπτωση του κειμένου (Omnia sunt excitanda tibi uni) συντάσσουμε ρήμα sunt και γερουνδιακό excitanda της παθητικής περιφραστικής συζυγίας με υποκείμενο ρήματος Omnia και απρόθετη δοτική του ενεργούντος προσώπου ή του ποιητικού αιτίου tibi uni: Omnia (ΥΡ) sunt (Ρ) excitanda (Κ) tibi (δοτική ποιητικού αιτίου) uni.
Στην ενεργητική σύνταξη αξιοποιούμε τη διατύπωση debeo + τελικό απαρέμφατο τοποθετώντας ως υποκείμενο σε ονομαστική (Tu unus) τον όρο της δοτικής του ποιητικού αιτίου tibi uni, ως ρήμα το debeo σε χρόνο και έγκλιση που παρακολουθούν το sunt (οριστική ενεστώτα), ενώ από το γερουνδιακό excitanda έρχεται το απαρέμφατο ενεστώτα excitāre που έχει για αντικείμενο σε αιτιατική το υποκείμενο της παθητικής περιφραστικής omnia: Omnia sunt excitanda tibi uni → Tu unus debes omnia excitāre.
Με παρόμοιο τρόπο μεταφέρονται στην ενεργητική σύνταξη όλες οι περιπτώσεις παθητικής περιφραστικής συζυγίας του κειμένου:
constituenda (sunt) iudicia (tibi) → Tu debes iudicia constituĕre
revocanda (est) fides (tibi) → Tu debes fidem revocāre
comprimendae (sunt) libidines (tibi) → Tu debes libidines comprimĕre
propaganda (est) suboles (tibi) → Tu debes subolem propagāre
omnia vincienda sunt (tibi) → Tu debes omnia vincire
omnia vulnera tibi sananda sunt → Tu debes omnia vulnera sanāre
Ειδικά προσέχουμε την παθητική περιφραστική συζυγία σε απρόσωπη σύνταξη (subveniendum reipublicae est) λόγω του subvenio που συντάσσεται με δοτική αντί για αιτιατική, η οποία γίνεται ενεργητική τόσο με απρόσωπη όσο και με προσωπική σύνταξη: subveniendum reipublicae est (tibi) → debet (te) reipublicae subvenire ή Tu debes reipublicae subvenire.