@mathesis.online 99. Σε 1′ – Πανελλήνιες 2026 – Λατινικά Προσανατολισμού – Τα sos της εξεταστέας ύλης – Lectio 19 Δημήτρης Περβολιανάκης | Φιλόλογος 👉 Διδασκαλία διά ζώσης & εξ αποστάσεως 👉 Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία 👉 Μαθήματα Ανθρωπιστικού Προσανατολισμού: Αρχαία Ελληνικά | Ιστορία | Λατινικά 👉 Κινητό: 6938834336 👉 https://mathesis.online/
Από το κείμενο 19 δόθηκε ως εξεταζόμενο στις Πανελλήνιες 2024 το ακόλουθο απόσπασμα.
Marco Tullio Cicerōne et Gaio Antōnio consulibus, Lucius Sergius Catilīna, nobilissimi generis vir sed ingenii pravissimi, contra rem publicam coniurāvit. Eum clari quidam sed improbi viri consecūti erant. Catilīna a Cicerōne ex urbe expulsus est. Socii eius deprehensi sunt et in carcere strangulāti sunt. Ab Antōnio, altero consule, Catilīna ipse cum exercitu suo, proelio victus, interfectus est.
Ζητήθηκαν:
α) τρεις (3) ετυμολογικές αναζητήσεις (ρεαλιστής → rem | σοσιαλισμός → Socii | στραγγαλίζω → strangulāti),
β) έντεκα (11) τύποι στις γραμματικές ασκήσεις (nobilissimi, generis, coniurāvit, clari, quidam, viri, consecūti erant, urbe, expulsus est, deprehensi sunt, carcere),
γ) τρεις (3) τύποι στον χαρακτηρισμό συντακτικών όρων (ingenii, ex urbe, eius),
δ) μια μετατροπή παθητικής-ενεργητικής με επτά (7) αλλαγές (Ab Antōnio, altero consule, Catilīna ipse […] proelio victus, interfectus est → Antōnius, alter consul, Catilīnam ipsum […] proelio victum, interfecit) και
ε) ο χαρακτηρισμός της ιδιόμορφης απόλυτης αφαιρετικής (Marco Tullio Cicerōne et Gaio Antōnio consulibus) με παράλληλη μετατροπή σε χρονική πρόταση με ιστορικό ή διηγηματικό cum (Cum Marcus Tullius Cicero et Gaius Antōnius consules essent) και υποτακτική παρατατικού (essent) για το σύγχρονο δίπλα στον ιστορικό χρόνο εξάρτησης (coniurāvit).
Αξίζει να αναφέρουμε την ιδιαιτερότητα της ιδιόμορφης απόλυτης αφαιρετικής που έγκειται στην απουσία της μετοχής ενεστώτα του ρήματος sum που μας αφήνει ως λανθάνον το υποκείμενο – σε εισαγωγικά («υποκείμενο»), όπως χαρακτηριστικά το αποκαλούμε – και ένα δεύτερο όρο που αντί για κατηγορούμενο χαρακτηρίζεται κατηγορηματικός προσδιορισμός.
Συμπληρωματικά
Από το συνολικό κείμενο προσέχουμε:
α) τους βαθμούς των επιθέτων (nobilissimi → nobilis, nobilioris | pravissimi → pravi, pravioris | clari → clariores, clarissimi | improbi → improbiores, improbissimi | multos → plures, plurimos | cruentissimā → cruentā, cruentiore) και των αντίστοιχων επιρρημάτων (nobiliter, nobilius, nobilissime | prave, pravius, pravissime | clare, clarius, clarissime | improbe, improbius, improbissime | multum, plus, plurimum | cruente, cruentius, cruentissime),
β) τα παραθετικά του επιρρήματος graviter (gravius, gravissime) και
γ) τις δύο (2) γενικές ιδιότητας (generis, ingenii) στο ουσιαστικό vir.