@mathesis.online 105. Σε 1′ – Πανελλήνιες 2026 – Λατινικά Προσανατολισμού – Τα sos της εξεταστέας ύλης – Lectio 25 Δημήτρης Περβολιανάκης | Φιλόλογος 👉 Διδασκαλία διά ζώσης & εξ αποστάσεως 👉 Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία 👉 Μαθήματα Ανθρωπιστικού Προσανατολισμού: Αρχαία Ελληνικά | Ιστορία | Λατινικά 👉 Κινητό: 6938834336 👉 https://mathesis.online/
Δίνουμε χαρακτηριστικά θέματα από έντεκα (11) εξεταστικά φύλλα Πανελλήνιων για το κείμενο 25 που έχει εμφανιστεί με διάφορες μορφές.
Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine ostendensque patribus «Interrogo vos» inquit «quando hanc ficum decerptam esse putētis ex arbore». Cum omnes recentem esse dixissent, «Atqui ante tertium diem» inquit «scitōte decerptam esse Carthagine. Tam prope a muris habēmus hostem! Itaque cavēte periculum, tutamini patriam.
(Εσπερινό 2001, Ομογενείς 2006)
Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine ostendensque patribus «Interrogo vos» inquit «quando hanc ficum decerptam esse putētis ex arbore». Cum omnes recentem esse dixissent, «Atqui ante tertium diem» inquit «scitōte decerptam esse Carthagine.
(Ημερήσιο 2016, Εσπερινό 2016, Επαναληπτικές Ημερήσιου 2019, Επαναληπτικές Εσπερινού 2019, Ομογενείς 2019)
Cum omnes recentem esse dixissent, «Atqui ante tertium diem» inquit «scitōte decerptam esse Carthagine. Tam prope a muris habēmus hostem! Itaque cavēte periculum, tutamini patriam. Opibus urbis nolīte confidere. Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite. Neminem credideritis patriae consultūrum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. Mementōte rem publicam in extrēmo discrimine quondam fuisse!» Statimque sumptum est Punicum bellum tertium, quo Carthāgo delēta est.
(Ημερήσιο 2009)
Tam prope a muris habēmus hostem! Itaque cavēte periculum, tutamini patriam. Opibus urbis nolīte confidere. Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite. Neminem credideritis patriae consultūrum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. Mementōte rem publicam in extrēmo discrimine quondam fuisse!».
(Ημερήσιο 2014, Εσπερινό 2014)
Opibus urbis nolīte confidere. Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite. Neminem credideritis patriae consultūrum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. Mementōte rem publicam in extrēmo discrimine quondam fuisse!».
(Επαναληπτικές Ημερήσιου 2016)
Στους πίνακες που ακολουθούν βλέπετε ιεραρχημένους όλους τους τύπους που ζήτησαν οι εξεταστές στις γραμματικές ασκήσεις και στη συντακτική αναγνώριση όρων.
Από τις δευτερεύουσες έχουν ζητηθεί για αναγνώριση η χρονική με ιστορικό ή διηγηματικό cum (Cum omnes recentem esse dixissent: 3 εξεταστικά φύλλα), η πλάγια ερωτηματική πρόταση (quando hanc ficum decerptam esse putētis ex arbore: 2 εξεταστικά φύλλα) και, μια φορά μόνο (Επαναληπτικές Ημερήσιου 2016), η μεταφορά του εξαρτημένου υποθετικού λόγου στον ευθύ λόγο με αναγνώριση του είδους: Neminem credideritis patriae consultūrum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis → Nemo patriae consulet, nisi vos ipsi patriae consulueritis (πρώτο είδος, ανοικτή υπόθεση για το μέλλον).
Άλλα θέματα που έχουν ζητηθεί από το κείμενο 25 κατά το παρελθόν:
α) Η μεταφορά της περιόδου στον πλάγιο λόγο με εξάρτηση Cato monet eos: Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite → Cato monet eos ut fiduciam, quae nimia eis sit, deponant.
β) Η μετατροπή της ενεργητικής σύνταξης σε παθητική (2 εξεταστικά φύλλα): Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem → Ficus praecox quodam die in curiam a Catone allata est.
γ1) Η εκφορά της απαγόρευσης με δύο (2) τρόπους για τη φράση «cavēte periculum» (3 εξεταστικά φύλλα) → nolite cavēre periculum και ne caveritis periculum.
γ2) Η εκφορά της απαγόρευσης «Opibus urbis nolīte confidere» με τον δεύτερο τρόπο → ne opibus urbis confisi sitis.
δ) Η μετατροπή του επιθετικού προσδιορισμού στην αντίστοιχη δευτερεύουσα αναφορική πρόταση: ficum praecocem → ficum quae praecox est/erat.
ε) Η μετατροπή του προσδιορισμού του τόπου «in curiam», ώστε να εκφράζονται η στάση σε τόπο και η απομάκρυνση από τόπο (2 εξεταστικά φύλλα) → in curiā (στάση σε τόπο) και de curiā (απομάκρυνση από τόπο).
στ) Η μετατροπή του προσδιορισμού του χρόνου «quodam die», ώστε να εκφράζεται διάρκεια (2 εξεταστικά φύλλα) → quendam diem (η χρονική διάρκεια δηλώνεται με απλή αιτιατική).